Güvenlik bilgi formu (kısaltma: GBF) ( safety data sheet, kısaltma :SDS) ), insan sağlığı ve çevrenin, zararlı maddelerin ve karışımların olumsuz etkilerinden korunması amacıyla, zararlı maddelerin ve karışımların özelliklerine ilişkin ayrıntılı bilgileri ve bulunduğu işyerlerinde zararlılık özelliklerine göre alınacak güvenlik önlemlerini içeren belgedir.

Güvenlik bilgi formu (GBF) ülkemizde ve dünyada madde ve karışımların alıcılarına güvenli ve doğru bilgi sağlamak için kabul görmüş bir yöntemdir. Kimyasalların risk yönetimi adımlarının risk iletişim ayağında bulunur.

Güvenlik Bilgi Formu, Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik’le (SEA Yönetmeliği) gelen kurallar da dikkate alınarak,

• 12.2023’e kadar “Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik” gereği güvenlik bilgi formu hazırlayıcısı tarafından,
• Ayrıca bu tarihe kadar ve bu tarihten sonra “Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması” (KKDİK) yönetmeliği Ek-2 gereği Kimyasal Değerlendirme Uzmanı tarafından hazırlanır.

Risk yönetim önlemlerini etkileyebilecek bilgiler veya zararlara ilişkin yeni bilgiler edinildiğinde; izin verildiğinde veya reddedildiğinde; kısıtlama getirildiğinde Güvenlik Bilgi Formu güncellenir. Düzenli aralıklarla teknolojik ve bilimsel gelişmeler ışığında gözden geçirilir.

Güvenlik Bilgi Formu Türkçe hazırlanır.

Güvenlik bilgi formunda yer alması gereken başlıklar aşağıdadır:
a) Maddenin/Karışımın ve şirketin/dağıtıcının kimliği,
b) Zararlılık tanımlanması,
c) Bileşimi/İçindekiler hakkında bilgi,
ç) İlk yardım önlemleri,
d) Yangınla mücadele önlemleri,
e) Kaza sonucu yayılmaya karşı önlemler,
f) Elleçleme ve depolama,
g) Maruz kalma kontrolleri/kişisel korunma,
ğ) Fiziksel ve kimyasal özellikler,
h) Kararlılık ve tepkime,
ı) Toksikolojik bilgiler,
i) Ekolojik bilgiler,
j) Bertaraf etme bilgileri,
k) Taşımacılık bilgisi,
l) Mevzuat bilgisi,
m) Diğer bilgiler.

Üründeki bileşenlerin oranları, bileşenlerin CAS veya EC numaraları, kimyasal ve fiziksel özellikleri,insan sağlığına ve çevreye etki değerlerinin biliniyor olması gerekmektedir. Bu bilgiler ışığında fiziksel, sağlık ve çevresel zararlılık sınıflandırmaları SEA yönetmeliğine göre yapılarak güvenlik bilgi formu hazırlanır.

Güvenlik Bilgi Formu (GBF) risk iletişimi adımı olup;

• Bir maddenin veya karışımın Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik’te (SEA) belirtilen zararlı olmarak sınıflandırma kriterlerini karşılaması,
• KKDİK Yönetmeliği Ek-13’te belirtilen kriterlere göre kalıcı, biyo-birikimli ve toksik (PBT) veya çok kalıcı ve çok biyo-birikimli (vPvB) olması,
• Bir maddenin, herhangi bir sair nedeniyle KKDİK Madde 49’a göre nihai olarak izin için aday listeye dahil edilmesi

durumlarında, madde ve karışımların güvenlik bilgisinin iletilmesi için bir mekanizmadır.

Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik Madde 27 (3) ‘te beliritilen koşullar olması durumunda, SEA’ya göre zararlı olarak sınıflandırma kriterlerini karşılamayan bazı karışımlar için de bir GBF gerekebilmektedir.

Eşyalar* için GBF sağlanmak zorunda değildir. Sadece belirli birkaç eşya için tedarik zinciri boyunca güvenlik bilgisi sağlamak için GBF formatının kullanılabilmesine rağmen, birçok eşya için kullanılmamaktadır.

* Eşya: Kimyasal yapısından çok, işlevini belirlemek üzere üretim sırasında özel bir şekil, yüzey ve tasarım verilen nesnedir.